Bloemencorso Lichtenvoorde 90 jaar: technische innovaties stuwen dahliareuzen door de straten
Een 90e editie vol techniek
Een stille elektromotor die een gigantisch draaiend tableau voortduwt. Hydraulische cilinders die op de seconde nauwkeurig een figuur laten opveren. LED-licht dat meeloopt met muziek. De 90e editie van het Bloemencorso Lichtenvoorde bewees zondag dat de dahliareuzen niet alleen groter, maar vooral slimmer zijn geworden. Vanaf 14.00 uur kleurden achttien grote wagens en een stoet kleinere creaties de Achterhoekse straten, toegejuicht door tienduizenden toeschouwers.
Wat in 1929 begon met eenvoudige boerenwagens, is uitgegroeid tot rijdende theaters vol mechatronica. De bouw startte maanden geleden in geïmproviseerde werkplaatsen en vaste hallen, waar bouwgroepen hun ontwerpen uittekenden, testopstellingen maakten en duizenden vrijwilligers in ploegendiensten werkten. Het resultaat: wagens met bewegingen die naadloos aansluiten op verhaal en vorm, zonder dat de dahlia’s — nog altijd het hart — uit beeld verdwijnen.
De grootste sprong zit onder de huid. Steeds meer wagens stappen over op stillere aandrijvingen. Elektrische of hybride systemen verminderen uitlaatgassen in smalle straten en geven direct koppel voor het trekken van tonnen staal en bloemen. Aandrijving, besturing en veiligheid zijn samengebracht in compacte kasten met programmeerbare controllers. Met één noodstop kan een hele wagen stilvallen, en onafhankelijke noodcircuits houden cruciale functies onder controle.
Bewegingen die vroeger met menskracht of simpele lieren gingen, lopen nu via slimme hydrauliek en lineaire actuators. Bouwteams programmeren bewegingen zodat verschillende delen precies tegelijk draaien, openen of golven. Sensoren bewaken slaglengtes en druk, zodat onderdelen niet botsen als de wagen een krappe bocht neemt of een drempel pakt. Dat is geen luxe: een kleine hapering kan meteen duizenden bloemen beschadigen.
Ook in het ontwerpproces is veel veranderd. Ontwerpen worden eerst in 3D gemodelleerd om zichtlijnen, draaicirkels en gewichtsverdeling te checken. Teams maken digitale rijdemo’s om te zien of een scène vanuit het publiek werkt. Bepaalde details — zoals bevestigingsclips of malletjes voor bloemverdeling — worden steeds vaker 3D-geprint. Frames zijn lichter door slimme vakwerkconstructies en laser-gesneden platen, zodat er meer speelruimte ontstaat voor beweging en decor.
De bloemenlogistiek blijft een precisiewerk. Dahlia’s worden pas in de laatste dagen gesneden en gekoeld aangevoerd, kleur voor kleur gesorteerd. In de ‘plak- of prikdagen’ gaan duizenden handen tegelijk aan de slag. Per wagen gaan probleemloos honderdduizenden bloemen. Over het hele corso spreken we over miljoenen stuks. Vrijwilligers volgen kleurcodes en patroonplannen, zodat animaties, schaduwwerking en driedimensionale effecten kloppen zodra de wagen het zonlicht in rolt.
Naast beweging is licht de grote sfeermaker. LED-strips en compactere accu’s maken het mogelijk om subtiel te werken: gloed achter een gaaspaneel, een pulserende rand die de muziekaccenten volgt, of juist een bijna onzichtbare onderbelichting om diepte te geven. Veel groepen gebruiken DMX-achtige aansturingen om lichtscènes te programmeren, zodat de show onderweg identiek blijft — of juist live aangepast kan worden als het tempo van de stoet verandert.
Het technische niveau vraagt om meer dan handigheid. Bouwgroepen geven workshops lassen, veilig werken met hydrauliek en basis elektronica. Nieuwe vrijwilligers leren eerst op testopstellingen voordat ze de ‘echte’ wagen aanraken. En wie ‘s nachts prikt, krijgt een korte briefing over noodroutes, brandveiligheid en materiaalgebruik. Het is die mix van vakkracht en collectieve discipline die het verschil maakt tussen een mooie wagen en een betrouwbare voorstelling op wielen.
Tussen erfgoed en innovatie
De erkenning als UNESCO immaterieel erfgoed gaat over de cultuur die achter het corso schuilgaat: samenwerken, ontwerpen, bouwen, doorgeven. Tegelijk dwingt die status niet tot stilstand. Lichtenvoorde laat zien dat behoud en vernieuwing prima samengaan. Traditionele technieken — het prikken, het vormen van huidlijnen met gaas, het precies leggen van kleurverlopen — blijven leidend. De techniek is dienend en mag nooit afleiden van het verhaal en de dahliahuid.
Die balans zie je terug in keuzes rond duurzaamheid. Staalframes worden hergebruikt, hout gaat naar lokale verenigingen, en restmateriaal wordt gescheiden. Een deel van de verlichting draait op herlaadbare accupakketten die buiten het seizoen elders inzetbaar zijn. Sommige trekkers rijden op HVO of een blend, andere wagens experimenteren met volledig elektrisch rijden op korte etappes. Niet alles kan ineens — gewicht, actieradius en kosten tellen — maar elke stap scheelt in geluid en uitstoot langs de route.
Het weer en de teelt spelen steeds vaker een sleutelrol. Hevige buien of juist droogte verschuiven bloeipieken. Telers en bouwgroepen stemmen wekenlang af: welke rassen kleuren precies goed op de zondag, hoeveel reserve is nodig voor uitval, hoe houd je kwetsbare tinten fris in de warmte? Drip-irrigatie, schaduwdoeken en proefveldjes met alternatieve rassen helpen de risico’s te spreiden. ‘Plan B’-vakken met neutrale kleuren liggen klaar als een zeldzame tint tegenvalt.
Economisch tikt het corso hard aan in de regio. Logies zit vol, cafés draaien topomzetten, en lokale ondernemers leveren staal, verf, hydrauliek en elektronica. Scholen haken aan met techniekprojecten: leerlingen ontwerpen een klein mechaniekje, leren lassen of schrijven een simpel besturingsscript. Zo wordt het corso een praktisch leslokaal waar jongeren ervaren dat techniek creatief is — en dat samenwerken iets oplevert wat je alleen nooit voor elkaar krijgt.
Langs de kant voel je die optelsom. Het ruikt naar bloemen en olie, je hoort het zachte gezoem van motoren en het sissen van hydrauliek, en dan ineens beweegt een hele gevel, kantelt een personage of rolt een landschap uit. Juryleden kijken naar samenhang, verhalende kracht, bloemverwerking, beweging en betrouwbaarheid. Publiek reageert op emotie: de wagen die je even stil krijgt, de grap die werkt, de onverwachte draai in het ontwerp.
Negentig jaar na de eerste editie is de kern hetzelfde gebleven: vrijwilligers die samen iets bouwen dat groter is dan henzelf. Het verschil is dat er nu software naast schroefsleutels ligt, en laadkabels naast lijmpistolen. Lichtenvoorde laat zien dat je met bijna een eeuw ervaring nog steeds kunt verrassen — zonder de ziel van het corso kwijt te raken.
- sep, 15 2025
- Sander van Dijk
- 0
- Permalink
Geschreven door Sander van Dijk
Blader alle berichten door: Sander van Dijk